Κυριακή 1 Απριλίου 2018

Τά παιδιά τῆς ΕΟΚΑ…παιδιά τῆς Ἀνάστασης


Για να μην ξεχνάμε, σήμερα είναι η έναρξη του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ. Θυμίζω ένα παλιό μου άρθρο. Χρόνια Πολλά. Καλή Ανάσταση αδελφοί!!
Ρωµιοσύνη ν’ φυλή συνότζιαιρη το κόσµου
Κανένας δέν ε
ρέθηκεν γιά νά τήν ξηλείψει,
κανένας, γιατί σσέπει την πού τά ’ψη
Θεός µου.
Ρωµιοσύνη ν’ νά χαθε, ντας κόσµος λείψει!
Βασίλης Μιχαηλίδης
Τούτοι ο στίχοι πού θά τούς ζήλευε- ς µο συγχωρεθε περβολή – κι Σολωµός, εναι πό τό ριστούργηµα το θνικο ποιητ τς Κύπρου (καί τς λλάδας λης), Βασίλη Μηχαηλίδη (1849-1917), πού χει τίτλο « ουλίου 1821 ν Λευκωσί τό τραούδιν το Κυπριανο». Ατά τά θάνατα καί νδρεα λόγια βάζει ποιητής στό στόµα το θνοµάρτυρος ρχιεπισκόπου Κύπρου Κυπριανο, νά λέει στούς Τούρκους, λίγο πρίν τόν παγχονίσουν στήν Λευκωσία. Μαζί του ποκεφαλίζονται τρες µητροπολίτες, Πάφου Χρύσανθος, Κιτίου Μελέτιος, Κυρηνείας Λαυρέντιος καί κατοντάδες λλοι κληρικοί, γούµενοι µονν, προύχοντες τς νήσου, ς ντίποινα γιά τήν θνική πανάσταση το ’21. (Κατά τά λλα – σύµφωνα µέ τούς γνωστούς διανοούµενους το συρµο, κκλησιοµάχους- κκλησία στάθηκε ρνητική στόν γώνα. σοι σχολονται µέ τήν στορία µας, γνωρίζουν τι λοι ο κατακτητές, τούς πρώτους πού κρεµοσαν ταν ο παπάδες. κενοι γνώριζαν καί γνωρίζουν τι τά λάβαρα τς ντίστασης καί τς πανάστασης τά κρατάει, σέ τούτη τήν πατρίδα, τό τιµηµένο ράσο).
Πρίν
πό 20 περίπου χρόνια, στήν Κύπρο, σέ κάποιο σηµεο τς «νεκρς ζώνης» (κε που διχοτοµεται τό νησί στά δύο δ καί σαράντα χρόνια), πέφτει νεκρός πό σφαρες νανδρων Τούρκων να 26χρονο παλληκάρι, Σολωµός Σπύρου Σολωµός. Σκαρφάλωνε οπλος στόν στό, γιά νά κατεβάσει τό κατοχικό σύµβολο το ψεύδους καί το αµατος: τήν «τουρκοκυπριακή σηµαία». κε τόν βρκε τό βόλι… Καί τό ρωικό λληνόπουλο – πού εχε διο καί τό νοµα καί τό πίθετο µέ τόν ποιητή πού γραψε τόν «µνο στήν λευθερία»! – πέρασε λεύθερα στήν θανασία!

Π
γαν µετά πό µέρες στόν πατέρα το ρωα, γιά νά το προσφέρουν οκονοµική νίσχυση, κ µέρους τς Βουλς τν λλήνων. ρνιόταν πεισµατικά, ντας φτωχός µά περήφανος. Πείστηκε, ταν το επαν πώς δέν πρεπε νά προσβάλει τούς κπροσώπους το λληνικο λαο, γιατί θελαν µόνο νά τιµήσουν τόν ρωα γυιό του. Μόλις πρε τήν πιταγή, τήν κατέθεσε µέσως στό Ταµεο µυνας τς Κύπρου. ταν τόν ρώτησαν, γιατί τό κανε, πάντησε λεβεντόγερος: «Τί νόµισαν, τι θά τρωγα γώ πό τό αµα το παιδιο µου; Φαντάζεστε νά πήγαιναν στόν Πιερ Αξεντίου µέ µίαν πιταγή καί νά το ’λεγαν: “Ατά εναι γιά τή θυσία το γυιο σου”; Θά τούς σκότωνε!».
Τόν Μάρτιο το
1957, ο γγλοι δολοφόνοι καί κατακτητές, καλον τόν Πιερ Αξεντίου – τόν πατέρα το Γρηγόρη Αξεντίου, το θρυλικο ητο το Μαχαιρ – στίς Κεντρικές Φυλακές τς Λευκωσίας, γιά νά ναγνωρίσει τόν νεκρό γυιό του. (Στίς 3 Μαρτίου µιά λόκληρη ταξιαρχία πεζικο τν γγλων – 5.000 στρατιτες- πί 10 λόκληρες ρες δωσε µάχη µέ τόν 29χρονο παρχηγό τς ΕΟΚΑ Γρηγόρη Αξεντίου. Μπροστά στό λύγιστο θάρρος του, ταν ο γγλοι κατάλαβαν τι δέν µποροσαν µέ λλο τρόπο νά τόν ξαναγκάσουν νά παραδοθε, τόν περιέλουσαν µέ βενζίνη καί τόν καψαν µέσα στό κρησφύγετό του!!). τραγικός πατέρας ντικρίζει γέρωχα τό πανθρακωµένο λείψανο το µοναχογυιο του, καί παγγέλει τούς παρακάτω ατοσχέδιους στίχους, πού κρύβουν στίς φυλλωσιές τους λες τίς ρωικές σελίδες τς λληνικς στορίας:
Δέν κλαίω πού σέ χασα πού σ’ εχα γιά καµάρι
κλαίω πού δέν
χω λλο γυιό τή θέση σου νά πάρει!
ξήντα τρία χρόνια συµπληρώθηκαν φέτος πό τόν πικό κενον γώνα κατά τς γγλοκρατίας στήν Κύπρο. 1η πριλίου το 1955.Δεκάδες κρήξεις συγκλονίζουν τήν Λευκωσία, σηµαίνοντας τήν ναρξη το πελευθερωτικο γώνα τς ΕΟΚΑ ( θνική ργάνωση Κυπρίων γωνιστν). Στήν προκήρυξη, τήν ποία πογράφει ρχηγός της Διγενής (ψευδώνυµο το γενναίου στρατηγο Γεωργίου Γρίβα, Κυπρίου στήν καταγωγή), διαβάζουµε: «Μέ τήν βοήθειαν το Θεο, µέ πίστιν ες τόν τίµιον γνα µας, µέ τήν συµπαράστασιν λοκλήρου το λληνισµο καί µέ τήν βοήθειαν τν Κυπρίων ΑΝΑΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝ ΤΟΝ ΑΓΩΝΑ ΔΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΤΙΝΑΞΙΝ ΤΟΥ ΑΓΓΛΙΚΟΥ ΖΥΓΟΥ, µέ σύνθηµα κενο, τό ποον µς κατέλιπαν ο πρόγονοί µας ς εράν παρακαταθήκην: ‘ ΤΑΝ ‘ ΕΠΙ ΤΑΣ».
Μιά χούφτα
πόλεµα παιδιά, τά περισσότερα πό τά Κατηχητικά Σχολεα τς Κύπρου, πιάνουν τά λιανοντούφεκα καί γονατίζουν καί ξευτελίζουν γιά τέσσερα χρόνια τήν περφίαλη Βρεττανική Ατο- κρατορία. Σαράντα χιλιάδες στρατό παρέταξαν ο γγλοι, φυλακίσεις, ξορίες, τροµοκρατία στό νησί… καί µως τρεµαν καί τήν σκιά τους!
«Νά πο
µε τι γνας τς ΕΟΚΑ εναι ρωικώτερος γνας τς λληνικς στορίας; Μποροµε νά τό ποµε. ρωισµός σ’ λες τίς δοξασµένες στιγµές τς λληνικς στορίας εναι νας. Καί στούς λλους λαούς ρωισµός εναι νας. µως ρωισµός τν γωνιστν τς ΕΟΚΑ χει εδοποιό διαφορά, γιατί ποτελε τή συνισταµένη λων τν ρωισµν τς λληνικς στορίας. γνας τς ΕΟΚΑ εναι λληνικώτερος γνας τς λληνικς στορίας. Σέ κανένα λλο γνα δέν γινε µπρακτο βίωµα λη στορία τς λλάδος. Ο γωνιστές κατακυρώνουν τήν ταυτότητά τους, πραγµατοποιντας τήν λληνική στορία. Κάνουν ,τι καναν ο λληνες. Δέν θέλουν νά παρεκκλίνουν οτε κατά ἰῶτα ν. Εναι λληνες οκουµενικοί. λα εναι δικά τους: τό «µολών λαβέ», τό « τάν πί τς», Παρθενών, ρθόδοξη πίστη το Χριστο, γία Σοφία, δικέφαλος ετός, λληνική σηµαία, λληνική δάφνη, θνικός µνος, λληνικός θάνατος». (Μενέλαος Χριστοδούλου, ΕΟΚΑ – λληνικός γνας κδ. «Αγαον», Λευκωσία 2011, σελ. 23-24).
Γρηγόρης Α
ξεντίου, Κυριάκος Μάτσης, Μιχαήλ Καραολς, Μάρκος Δρκος, Στέλιος Μαυροµά της, νδρέας Ζάκος, Μιχαήλ Κουτσόφτας, νδρέας Παναγίδης καί λλοι πολλοί ρωες, δικοί µας λληνες τς Κύπρου, πού κοσµον τό Συναξάρι το Γένους.
Μάτσης, το ποίου προτοµή βρίσκεται µπροστά πό τήν Γεωπονική Σχολή το ΑΠΘ, τς ποίας πρξε φοιτητής, ταν περιβόητος κενος στρατάρχης τν γγλων καί κυβερνήτης τς Κύπρου, Χάρντιγκ, το πρόσφερε να µύθητο ποσό γιά νά προδώσει τόν Διγενή, πάντησε: «Ο περί χρηµάτων τόν γνα ποιούµεθα, λλά περί ρετς!». πεσε µαχόµενος στίς 19 Νοεµβρίου 1958, στό κρησφύγετό του, στό Δίκωµο.
22χρονος άκωβος Πατάτσος, « γιος το Κυπριακο γώνα», γράφει γράµµα στίς 8-8-1956 στή µάνα του λίγο πρίν δηγηθε στήν γχόνη πό τούς γγλους. πιστολή πού µοσχοβολ φιλοπα- τρία καί πίστη κράδαντη στόν Χριστό. πως ο ρωες το ’21, έτσι καί τς ΕΟΚΑ γωνίζονταν «γιά το Χριστο τήν πίστη τήν γία καί τς πατρίδος τήν λευθερία».
«
γαπηµένη µου µητέρα,
Χα
ρε!Ερίσκοµαι µεταξύ γγέλων. Τώρα πολαµβάνω τούς κόπους µου. Τό πνεµα µου φτερουγίζει γύρω πό τόν θρόνον το Κυρίου. Θέλω νά χαίρης πως κι γώ. ν κλαίης θά λυποµαι.
Τ’
νοµά σου θά γραφ στήν στορία, γιατί δέχθης νά θυσιασθ τό παιδί σου γιά τήν Πατρίδα. Εναι καιρός τώρα νά καµαρώσης τό παιδί σου. Ερίσκεται κε ψηλά που ψάλλουν ο γγελοι.
Χα
ρε, γαπηµένη µου µητέρα. Μή κλαίης, γιά ν’ κούσης τήν γγελική φωνή µου, πού ψάλλει γιος, γιος, γιος Κύριος Σαβαώθ. Ψάλλε καί σύ µαζί µου. Ψάλλε, προσεύχου, δόξαζε τόν Θεόν σ’ λην σου τήν ζωήν» (Σπύρου Παπαγεωργίου, Διά χειρός ρώων, κδ. Κ. πιφανίου», Λευκω- σία 1968, σελ. 213).
Τόν
νδρέα Παναγίδη, 23 χρονν, πατέρα τριν παιδιν, τόν κρέµασαν ο γγλοι στίς 21 Σεπτεµ- βρίου 1956. Γράφει στό τελευταο γράµµα του πρός τά παιδιά του: «Σς εχοµαι, γαπηµένα µου παιδιά, νά γίνετε καλοί Χριστιανοί καί καλοί λληνες Κύπριοι. κολουθστε πάντα τό δρόµο τς ρετς». Τήν προηγούµενη τς κτέλεσής του γράφει: «Τώρα πού ξέρω τι σέ µιά µέρα θ’ντικρίσω τήν γχόνη, χω διπλάσιο θάρρος πό πρίν. Χριστός εναι πάντα συντροφιά στά κελλιά µας. Χριστός µς γεµίζει τήν καρδιά µέ ληθινή χαρά. Παρακαλοµε τόν Θεό νά µς σώσει χι τό σµα, λλά τήν ψυχή». (Διά χειρός ρώων, σελ. 220-221).
σοι θέλουν νά µάθουν τί εναι ρωισµός, γάπη ληθινή γιά τήν λλάδα καί πίστη «χρι θανάτου» πρός τόν Χριστό, ς διαβάσουν τίς πιστολές τν 13 ρωοµαρτύρων πού εναι θαµµένοι στήν καρδιά τς Κύπρου, στά «Φυλακισµένα Μνήµατα». ταν κατά τήν διάρκεια το γνα να µικρό κοιµητήριο στίς Κεντρικές Φυλακές τς Λευκωσίας, που θαβαν τά παγχονισµένα παλληκάρια καί τίς γετικές µορφές τς θνικς ργάνωσης Κυπρίων γωνιστν πού σκοτώνονταν σέ µάχες. κε ο γγλοι κατακτητές βασάνιζαν πάνθρωπα, µέ τήν βοήθεια Τούρκων δηµίων, τούς «τροµοκράτες τς ΕΟΚΑ» – πως κόµη µέχρι σήµερα τούς ποκαλον, ο µετανόητοι ποικιοκράτες. Διαβάζω:
«Στό κελλί
κρατούµενος, πού τόν πηγαινοέφερναν στόν θάλαµο βασανιστηρίων, παρακαλοσε τούς συντρόφους του νά τόν σκοτώσουν. “Δέν θά ντέξω λλο στά βασανιστήρια καί θά προδώσω”, τούς λεγε. κενοι το επαν: “Θά σέ πάρουν κόµη µιά φορά καί τώρα θά εναι τά µεγάλα βασανιστήρια. ν ντέξς, θά εσαι ρωας, ν λυγίσς, θά εσαι προδότης. Ο λληνες βασανίζονταν πό τούς Γερµανούς καί ντεχαν. Πήγαινε καί θά προσευχόµαστε γιά σένα”. ταν πειτα πό ρα τόν φεραν πίσω καί τόν πέταξαν στό κελλί, ξεδοντιασµένο, ξενυχιασµένο, τσουρουφλισµένο, σήκωσε τό κεφάλι καί τραύλισε: “Εµαι ρωας, εµαι ρωας!”» (ΕΟΚΑ – λληνικός γνας, σελ. 35). κε, στά «Φυλακισµένα Μνήµατα», εναι θαµµένος καί Γρηγόρης Αξεντίου, ποος πηρέτησε ς φεδρος ξιωµατικός το λληνικο στρατο καί στό χωριό κρίτας το Κιλκίς γύρω στό 1952. Προσπάθησε νά µπε στή σχολή Εελπίδων, λλά πορρίφθηκε λόγρθογραφίας! Δέν γνώριζε τήν καθαρεύουσα γλσσα. ξερε λλη γλσσα… Δέν φωτίζει µέ τόν λόγο του, λλά µέ τό κορµί του. Δέν λέει λόγια µπρηστικά, γίνεται διος λαµπάδα. «Βγές ξω, παραδώσου νά σωθες», το φώναζαν 5.000 γγλοι ξω πό τό κρησφύγετό του κοντά στή Μονή Μαχαιρ. «Μολών λαβέ» ποκρινόταν. Τόν καψαν καί γινε λοκαύτωµα. Καί πρε ντρειωµένος τόν δρόµο πρός τήν λευτεριά.
Θά πάρω µιάν νηφοριά
θά πάρω σκαλοπάτια
νά βρ
τά µονοπάτια
πο
πν στή λευτεριά
Εναι στίχοι το Εαγόρα Παλληκαρίδη, το 19χρονου µαθητ το λληνικο Γυµνασίου τς Πάφου, τόν ποο κρέµασαν ο γγλοι στίς 14 Μαρτίου το 1957. Στό κουσµα το θανάτου, τς δολοφονίας το Εαγόρα Παλληκαρίδη, σπουδαος Δωδεκανήσιος λογοτέχνης Φώτης Βαρέλης, γραψε να ξαίσιο ποίηµα, τό ποο ραδιοσταθµός τς Λευκωσίας τό µετέδωσε τότε ς δηµοτικό κυπριακό τραγούδι. Τό παραθέτω, λλά πρτα νά σηµειώσω τήν πάντηση τς µάνας του, ταν πγαν ο γγλοι νά τήν δελεάσουν µ’ να τεράστιο ποσό, γιά νά πιέσει τόν γυιό της νά προδώσει. πάντησε γέρωχα Ρωµιά, λληνίδα µάνα:
«γώ δέν γέννησα παιδί νά τό λαλον προδότη
χαλάλι τ
ς πατρίδας µου τό αµα το παιδιο µου».
ψές πουρνό µεσάνυχτα στς φυλακς τή µάντρα
µές στ
ς κρεµάλας τή θελιά σπαρτάραγε Βαγόρας.
Σπαρτάρησε,ξεψύχησε, δέν τ
̓ κουσε κανένας.
µάνα του ταν µακριά, κύρης του δεµένος,
ο
νιοί συµµαθητάδες του µαρο νειρο δέν εδαν,
νιά πού τόν ρµήνευε δέν εχε νυχτοπούλι.
ψές πουρνό µεσάνυχτα θάψαν τόν Εαγόρα
Σήµερα Σάββατο ταχιά
λη ζωή σάν πρτα.
τοτος πάει στό µαγαζί, κενος πάει στόν κάµπο,
ψηλώνει
χτίστης κκλησιά, πανί πλώνει ναύτης,
καί στό σκολειόν
µαθητής συλλογισµένος πάει.
Χτυπ
κουδούνι, µπαίνουνε στήν τάξη του καθένας.
Μπαίνει κι
Πρώτη ταχτη κι Τρίτη πού διαβάζει,
µπαίνει κι
Πέµπτη µίλητη, τάξη το Εαγόρα.
–Παρόντες
λοι;
–Κύριε,
Εαγόρας λείπει.
–Παρόντες, λέει
δάσκαλος· καί µέ φωνή πού τρέµει:
–Σήκω, Ε
αγόρα, νά µς πες λληνική στορία.
δίπλα, πίσω, µπροστά, βουβοί καί δακρυσµένοι,
ναρωτιονται στήν ρχή, σπου σιωπή τούς κάµνει
νά πέσουν µ’
ναφιλητά τοτοι κι λη τάξη.
–Παλληκαρίδη,
ριστα, Βαγόρα, πάντα πρτος,
στούς πρώτους πρ
τος, γγελε πατρίδας δοξασµένης,
σύ µέχρι χθές τ
ς µάνας σου λπίδα κι ποκούµπι,
καί το
σχολειο µας σήµερα, Δευτέρα Παρουσία.
Τά ‘πε κι
πλώθηκε σιωπή πά̓ στά κλαµµένα νιάτα,
πού µπρούµυτα γεµίζανε τ
ς τάξης τά θρανία,
ξω π’ κενο τ’ δειανό, παντοτινά γεµάτο.
Ατό τό ριστούργηµα περιεχόταν στό παλιό – πρό το 2006- βιβλίο Γλώσσας τς Στ΄ Δηµοτικο, στό γ΄ τεχος. Δέν ρεσε στά κνώδαλα το πολυπολιτισµο, στούς προσκυνηµένους νενέκους το Παιδαγωγικο νστιτούτου, τό κριναν προφανς ς θνικιστικό! Γιά ρωες θά µιλµε τώρα; Ατά εναι παρωχηµένα, στερεότυπα. Αµατα, κόκκαλα καί θάνατοι γιά τήν Πατρίδα, τροµάζουν τά παιδιά – τσι µο επε κάποιος νεπρόκοπος κάποτε, ταν ντίκρισε τά καµµιά 15αριά κάδρα ρώων πού χω ναρτηµένα πάντοτε στήν τάξη µου! ν ο «συνταγές µαγειρικς» τά γαληνεύουν. Καί καταντήσαµε νά διδάσκουµε στήν Στ΄Δηµοτικο τόν ρωισµό µέσ νός κειµένου µέ τίτλο «… Σόνια γάτα»! χ, δυστυχισµένη πατρίδα! «Τήν λλάδα θέλοµεν κι ς τρώγωµεν πέτρες», γραφε κάποτε στούς τοίχους τν σπιτιν δάµαστη κείνη γενιά τν λλήνων τς Κύπρου. Σήµερα «τρώγωµεν» τήν λλάδα… «δειλοί, µοιραοι κι βουλοι ντάµα» (Κ. Βαρνάλης), παρακολουθοµε τόν ξισλαµισµό της!! Τζαµιά στήν θήνα, σλαµικές Σπουδές στήν Θεολογική Σχολή το ΑΠΘ καί βλάσφημα βιβλία θρησκευτικών, ρδές µουσουλµάνων λαθροµεταναστν σ’ λη τήν λλάδα, γιατί τσι ποφάσισε λο ατό τό νεοταξικό συνονθύλευµα πού µς κυβερν. κυρώθηκε πιά πανάσταση το ’21!! Νά πµε λοι µας στούς τάφους τν ρώων µας, νά κλάψουµε πικρά καί νά βροντοφωνάξουµε: «Σήκω Εαγόρα, σήκω Γρηγόρη, σήκω Παλε, σήκω Μάρκο καί Κωνσταντνε καί Νικηφόρε καί Λεωνίδα, νά µς πετε λληνική στορία…».
Και πρός τους Τούρκους εισβολείς τους ωραίους στίχους του Κ. Μόντη: «Κι αυτή η σελήνη η ματωμένη και μισή / που μας την κουβαλήσατε! / Αλήθεια πέστε μου μετρήσατε / πόσοι άλλοι πέρασαν από το νησί / πριν από εσάς πανίσχυροι κ’ επιφανείς / κι ούτε δείγμα καν δεν έμεινε κανείς;».
Δημήτρης Νατσιός
δάσκαλος-Κιλκίς